Báo cáo về phát triển Lào năm 2014 của World Bank

Ngày 3/2/2015, tại Khách sạn Lao Plaza, Viêng Chăn, Ngân hàng Thế giới đã ra mắt ấn phẩm Báo cáo về Phát triển Lào năm 2014 (The Lao Development Report 2014), sau đây gọi tắt là Báo cáo.

Báo cáo gồm 05 chương: (i) Tổng quan - Giới thiệu chung; (ii) Cải thiện sinh kế thông qua việc tăng năng suất nông nghiệp; (iii) Mở rộng cơ hội việc làm cho lực lượng lao động đang ngày càng tăng của CHDCND Lào; (iv) Giáo dục tri thức cơ bản và kỹ năng việc làm hữu hiệu; và (v) Kết luận.

Báo cáo đã phân tích chủ đề đang là đề tài nóng đối với giới truyền thông cũng như các nhà hoạch định chính sách đó là “vấn đề kỹ năng” ở CHDCND Lào dẫn đến việc tập trung ưu tiên vào các sáng kiến phát triển kỹ năng. Việc đưa tin có tính chất báo động của giới truyền thông về tiền công tăng cao và những lời phàn nàn của các công ty về tình trạng thiếu công nhân có kỹ năng đã làm nổi lên sự quan ngại là lực lượng lao động Lào không được trang bị những kỹ năng cần thiết mà các doanh nghiệp đang tìm kiếm. Chính phủ và các đối tác đã hưởng ứng bằng cách hướng nhiều nguồn lực hơn vào phát triển kỹ năng, đặc biệt là các sáng kiến đáp ứng nhu cầu kỹ năng của người sử dụng lao động. Đó là các giải pháp bao gồm tăng đầu tư vào các cơ sở đào tạo nghề để đào tạo ra nhiều công nhân hơn với chi phí thấp.

Tuy nhiên, Báo cáo lập luận rằng các thách thức phát triển của CHDCND Lào không chỉ bắt nguồn từ vấn đề giáo dục và kỹ năng mà còn do sự chuyển dịch cơ cấu chậm. Việc quá tập trung vào “vấn đề kỹ năng” có thể dẫn đến ưu tiên nguồn lực nhằm giải quyết nhanh vấn đề, ví dụ, mở rộng giáo dục dạy nghề hoặc tăng cường đào tạo tại chức. Thông điệp chính của Báo cáo: sẽ là sai lầm nếu chỉ nhìn vào ngành giáo dục và tăng cường đào tạo là giải pháp vì làm như vậy sẽ không giải quyết được các vấn đề cơ bản đang hạn chế tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và giảm nghèo. Tạo ra một môi trường hữu hiệu để các doanh nghiệp nông nghiệp và phi nông nghiệp đầu tư và phát triển đang là bước đi đầu tiên quan trọng đối với phát triển kỹ năng. Đào tạo không tạo ra việc làm. Kỹ năng bắt nguồn từ nhu cầu và nhu cầu đó phụ thuộc các chính sách tăng trưởng, tạo việc làm. Hơn nữa, trong khi cải thiện kỹ năng là cần thiết, Báo cáo lập luận rằng các nguồn lực khan hiếm của Chính phủ cần phải được sử dụng tốt hơn để giải quyết những bất cập trong giáo dục cơ bản.

Liên quan đến vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế, Báo cáo cho rằng, tỷ trọng của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế sẽ giảm đi đôi với trình độ phát triển, tiến bộ công nghệ, đa dạng hóa thương mại và thay đổi cơ cấu. Quá trình chuyển đổi ra khỏi nông nghiệp sẽ được hỗ trợ tốt hơn bởi cả hai đầu: bằng cách tăng năng suất trong ngành nông nghiệp để có thể giải phóng dần nhân công sang các ngành/lĩnh vực khác; và bằng cách phát triển các ngành phi nông nghiệp, tạo nhiều việc làm để có thể thu hút, hấp thụ lao động. Báo cáo trích dẫn kinh nghiệm của Việt Nam trong việc dịch chuyển lao động từ các ngành có năng suất thấp sang các ngành có năng suất cao - được hỗ trợ bởi cả hai yếu tố “đẩy” và “kéo” – trở thành động lực chủ chốt trong tăng trưởng kinh tế nhanh của Việt Nam trong hai thập kỷ qua. (Đại sứ quán Việt Nam tại Lào)