Hợp tác Việt Nam - Lào (tháng 12/2013)

1. Buôn bán lao động đe dọa Lào

Buôn người và lao động bất hợp pháp từ Việt Nam trở thành vấn đề lo ngại lớn cần được giải quyết tại Lào. Bà Soutchay Soukhaseum, trưởng phòng Luật pháp, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao cho biết vấn đề lao động bất hợp pháp từ Việt Nam vào Lào gần đây nổi lên dọc biên giới hai nước đặc biệt tại tỉnh Khăm Muộn và Bolikhamxay.
Buôn bán người là vấn đề của thế giới hiện nay và Lào là một trong nhiều nước đang phải đối mặt với vấn đề này do Lào nằm trong vùng quá cảnh từ Việt Nam sang Thái Lan. Bà Soutchay nói tại một vài tỉnh đặc biệt tại Borikhamxay thu hút được người Việt đến Lào để tham gia các hoạt động kinh doanh tình dục bất hợp pháp. Đối với những người Việt bị bán sang Lào một vài trường hợp đã được phát hiện và đã được trả về nước, rất nhiều người vào Lào bất hợp pháp với visa du lịch. Những người này thường ở Lào dài hơn quy định được phép là 30 ngày và trốn tại Lào sau khi visa hết hạn. Nhiều người Lào chưa hiểu biết được vấn đề dịch chuyển lao động và giấu lao động Việt Nam làm việc vì đây là lao động giá rẻ, họ cho lao động Việt Nam tiếp tục làm việc tại Lào do giá hợp lý, nhưng họ không biết rằng họ đang khuyến khích xu hướng lao động bất hợp pháp.
Theo bà Soutchay nhiều người Lào đã trở thành nạn nhân của việc buôn người tại các quốc gia như Thái Lan, Trung Quốc, Malaysia và gần đây là Indonesia. Các nạn nhân thường bị lạm dụng kinh doanh tình dục hoặc lao động giá rẻ. Hầu hết người Lào mong muốn ra nước ngoài làm việc không hiểu hết được vấn đề buôn bán người và không biết làm thế nào để có được giấy tờ cho phép làm việc hợp pháp tại nước ngoài. Vấn đề này là vấn đề chung tại các vùng nông thôn nơi người dân còn hạn chế về giáo dục.
Đói nghèo là nguyên nhân chính làm cho người dân muốn tìm kiếm công việc ở nước ngoài, bà Soutchay cho biết chính phủ đã có chính sách rõ ràng cho người dân làm việc tại nước ngoài hợp pháp, và cảnh báo cho người dân các vấn đề buôn người cũng như kỹ năng tạo thu nhập cho người thân. Hiện nay, hàng tuần Cục Lãnh sự tổ chức các hội thảo miễn phí cho người dân những người muốn làm việc tại nước ngoài, các hội thảo này tập trung vào những rủi ro của việc buôn bán người và chương trình sẵn sàng giúp đỡ các nạn nhân. Nhiều tổ chức quốc tế bao gồm cả UNPF cũng hỗ trợ chiến dịch chống buôn bán người tại khu vực. (Vientiane Times – 13/12/2013)

2. Kim ngạch thương mại Việt – Lào 11 tháng 2013

Kim ngạch thương mại Việt Nam - Lào tính đến hết tháng 11 năm 2013 đạt 968 triệu USD tăng 23,2%  so với cùng kỳ năm 2012 (786 triệu USD).
Trong đó, xuất khẩu Việt Nam sang Lào đạt 417,2 triệu USD tăng 9,8% so với cùng kỳ (380 triệu USD), các mặt hàng xuất khẩu chính gồm: sắt thép các loại 95,617 tương đương so với cùng kỳ; xăng dầu các loại đạt 94 triệu USD tăng 5,4% so với cùng kỳ; phương tiện vận tải và phụ tùng 37,3 triệu USD tăng 19,4%; dây điện và dây cáp điện đạt 18,8 triệu USD tăng 138%.
Nhập khẩu đạt 550,9 triệu USD tăng 35,7% so với cùng kỳ (406 triệu USD). Các mặt hàng nhập khẩu chính từ Lào chủ yếu vẫn là gỗ đạt 365,2 triệu USD tăng 34% so với cùng kỳ, chiếm 66,2% tổng lượng nhập khẩu từ thị trường này; mặt hàng tiếp theo là kim loại thường khác đạt 44,9 triệu USD giảm 20%.
Cán cân thương mại 11 tháng đầu năm 2013 Việt Nam nhập siêu 133,8 triệu USD, tăng 414% so với cùng kỳ năm 2012 (26 triệu USD).
Ước cả năm 2013, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 1,05 tỷ USD tăng 21,2% so với năm 2012. (Đại sứ quán Việt Nam tại Lào)

3. Kỳ họp lần thứ 36 Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam-Lào

Ngày 17/12/2013, tại Thủ đô Viêng Chăn (Lào), Ủy ban Liên Chính phủ về hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục và khoa học kỹ thuật giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào đã tiến hành kỳ họp lần thứ 36. Hai bên đánh giá tình hình thực hiện Hiệp định về hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục và khoa học kỹ thuật năm 2013 về cơ bản đạt mục tiêu đề ra và đề ra phương hướng hợp tác năm 2014. Trọng tâm là:
Về Đầu tư: Hai Bên thống nhất định kỳ trao đổi số liệu đầu tư của Việt Nam vào Lào nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý; chủ động và phối hợp kiểm tra, rà soát các dự án đầu tư của Việt Nam tại Lào để có các giải pháp cụ thể nhằm hỗ trợ và giải quyết các khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy cho các hoạt động đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào được thuận lợi và hiệu quả; sẽ kiểm tra, xử lý các doanh nghiệp không thực hiện đúng hợp đồng và cam kết với Chính phủ Lào.
Tiếp tục triển khai có hiệu quả Nghị định thư sửa đổi Hiệp định giữa Chính phủ CHXHCN Việt Nam và Chính phủ CHDCND Lào về khuyến khích và Bảo hộ đầu tư ký ngày 19 tháng 12 năm 2012; Hai Bên đẩy mạnh phối hợp với Campuchia trong việc phát triển và chế biến cao su tại khu vực Tam giác phát triển CLV.
Chính phủ Lào tiếp tục xem xét ký hợp đồng thuê đất cho các dự án trồng cây cao su và cây công nghiệp đã được cấp phép trên cơ sở khảo sát diện tích đất cụ thể của cơ quan liên quan. Hai Bên tiếp tục theo dõi, kiểm tra và thúc đẩy việc thực hiện dự án đầu tư vào lĩnh vực thuỷ điện, khoáng sản, nông nghiệp; có biện pháp tháo gỡ khó khăn, tồn tại nhằm hỗ trợ các dự án triển khai thực hiện theo đúng pháp luật Lào và phù hợp với tình hình thực tiễn.
Đối với dự án đường dây tải điện 500kV Hatxan- Pleiku: Hai bên cam kết đẩy nhanh tiến độ dự án này trên cả hai phần lãnh thổ bảo đảm đáp ứng được tiến độ phát điện của nhà máy thủy điện Xê ca mản 1 (dự kiến 2016) và các dự án thủy điện khác của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào; Hai Bên thống nhất yêu cầu chủ đầu tư khắc phục khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đã ký hợp đồng phát triển dự án (PDA); tạo điều kiện cho việc phát triển các dự án đã ký MOU thực hiện theo đúng kế hoạch; Hai Bên thống nhất tăng cường chỉ đạo Chủ đầu tư dự án Xê-ka-mản 1 phối hợp với chính quyền sở tại thực hiện tốt các nội dung về môi trường xã hội, di dân tái định cư theo kế hoạch được duyệt; có kế hoạch hoàn thành tuyến đập của công trình thủy điện Xê-ka-mản Xan-xay vào năm 2016, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo đảm tưới tiêu cho khu vực hạ lưu dự án; Hai Bên đôn đốc chủ đầu tư Xê-ka-mản 3 khắc phục lỗi kỹ thuật nhằm sớm vận hành nhà máy trở lại.
Hai Bên thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam đã được cấp phép triển khai theo đúng tiến độ ghi trong các hợp đồng đã ký về tìm kiếm, thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam nói trên thực hiện tìm kiếm, thăm dò, khai thác khoáng sản tại Lào phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế của mỗi nước.
Hai Bên thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin cho nhau về các chính sách pháp luật mới của mỗi nước và trao đổi kinh nghiệm về vấn đề chuyên môn; Hai Bên phối hợp tổ chức một Hội nghị hợp tác đầu tư Việt Nam - Lào vào năm 2014.
Về Thương mại: Hai Bên tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả Đề án phát triển thương mại giữa hai nước giai đoạn 2008-2015; tìm kiếm giải pháp cần thiết đưa kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước trong năm 2014 đạt mức tăng trưởng 20%;
Hai Bên tiếp tục áp dụng chính sách ưu đãi thuế suất thuế nhập khẩu cho hàng hóa có xuất xứ từ hai nước năm 2014. Tiếp tục phổ biến tới các doanh nghiệp của hai nước về chương trình ưu đãi thuế quan Việt Nam-Lào để doanh nghiệp tận dụng ưu đãi, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc cấp chứng nhận xuất xứ và thông quan hàng hóa tại cửa khẩu.
Khuyến khích các doanh nghiệp tham gia Hội chợ và Hội nghị giao thương ở các tỉnh của Lào và của Việt Nam; khuyến khích các tỉnh có chung đường biên giới tổ chức gặp gỡ, giao thương nhằm giúp doanh nghiệp hợp tác, khai thác thế mạnh của mỗi tỉnh.
Hai Bên tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp của Việt Nam đầu tư tại Lào được xuất khẩu sản phẩm của mình sản xuất tại Lào về Việt Nam để góp phần tăng kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước, như: điện năng, mủ cao su, đường mía…; Cơ quan hải quan hai bên phối hợp xây dựng cơ chế hợp tác, trao đổi thông tin phục vụ cho việc chống buôn lậu; phối hợp xây dựng cơ chế thu thập và cung cấp số liệu thống kê thương mại hai nước một cách chính xác.
Về Đào tạo: Năm 2014, Chính phủ Việt Nam dành 907 suất học bổng cho cán bộ, học sinh Lào sang học tập tại Việt Nam theo chương trình đại học, sau đại học và bồi dưỡng ngắn hạn. Hai Bên nhất trí giao Đại sứ quán Việt Nam tại Lào chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Thể thao Lào và các cơ quan liên quan thí điểm tuyển chọn 27 chỉ tiêu đào tạo tại Việt Nam cho con em Việt kiều; Chính phủ Lào dành 53 suất học bổng cho cán bộ, học sinh Việt Nam sang học tập Lào theo các chương trình đại học, cao học và bồi dưỡng ngắn hạn.
Hai Bên thống nhất giao Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Bộ Giáo dục và Thể thao Lào thống nhất quản lý nhà nước việc đào tạo dài hạn và bồi dưỡng ngắn hạn của các ngành, địa phương nhằm bảo đảm chất lượng và hiệu quả đào tạo.
Hai Bên thống nhất đưa tiếng Việt thành môn học ngoại ngữ vào chương trình đào tạo tại các trường phổ thông trung học và trường dân tộc nội trú ở các địa phương do Việt Nam giúp Lào; các trường phổ thông Việt kiều; Việt Nam hỗ trợ Lào trong việc giảng dạy các môn khoa học tự nhiên và tiếng Việt tại hệ thống các trường này. Thí điểm giảng dạy song ngữ Việt-Lào tại Trường phổ thông Nguyễn Du ở Thủ đô Viêng Chăn, Lào.
Hai Bên nhất trí tiếp tục quan tâm đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất phục vụ học tập cho cán bộ, học sinh mỗi bên; nghiên cứu phương án phù hợp khả năng mỗi bên để nâng cao mức học bổng cho lưu học sinh mỗi bên; phía Việt Nam sẵn sàng cử giáo viên Việt Nam sang Lào dạy tiếng Việt cho các cán bộ cấp Bộ, ngành, địa phương của Lào theo yêu cầu của phía Lào.
Hai bên thống nhất giao Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Việt Nam và Bộ Lao động và Phúc lợi Lào đẩy mạnh hợp tác đào tạo giáo viên dạy nghề và tổ chức huấn luyện chuyên gia và thí sinh Lào tham dự kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ X năm 2014 tại Việt Nam.

4/ Ngân hàng Việt Nam, Lào tăng cường hợp tác

Ngân hàng Nayoby và Ngân hàng Chính sách xã hội (VBSP) đã ký biên bản nhằm tăng cường hợp tác giữa hai ngân hàng trong tương lai, MOU được ký kết với mục tiêu mở rộng hợp tác trong tất cả các lĩnh vực, đặc biệt tập trung vào quản lý ngân hàng, phát triển nguồn nhân lực và quản lý rủi ro. Hai ngân hàng cũng chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực như tín dụng, phát triển core banking, kiểm toán.
Thời gian qua, quan hệ hợp tác toàn diện giữa VBSP và Ngân hàng Nayoby ngày càng phát triển, VBSP đã hỗ trợ phát triển nhân lực và đào tạo cán bộ cấp cao cho Ngân hàng Nayoby, tạo cơ hội học hỏi kinh nghiệm trong việc quản lý và phát huy hiệu quả vốn vay ưu đãi. Với sự giúp đỡ từ VBSP, Ngân hàng Nayoby đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm bổ ích trong tổ chức hoạt động để áp dụng vào thực tế, triển khai phù hợp tình hình phát triển kinh tế - xã hội tại Lào. (Vientiane Times – 12/12/2013)

5/ Việt Nam-Lào tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ

Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Lào từ ngày 19-21/12/2013, chiều 20/12/2013 tại Viêng Chăn, Đoàn đại biều cấp cao Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam do GS.TS Châu Văn Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam làm Trưởng đoàn đã hội đàm với Đoàn Viện Khoa học Quốc gia Lào do Bộ trưởng GS.TS Boviengkham Vôngdala làm Trưởng đoàn.
Hai bên đã đánh giá tình hình hợp tác về khoa học và công nghệ giữa hai nước giai từ 2012 đến nay và phương hướng hợp tác trong thời gian tới. Hai bên sẽ phối hợp thực hiện các đề tài nghiên cứu thuộc các lĩnh vực cấp thiết, góp phần cho việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng của mỗi nước. Hai bên thống nhất tập trung hoàn thành đề cương dự án "Tăng cường năng lực nghiên cứu khoa học và triển khai công nghệ cho Viện Khoa học Quốc gia Lào giai đoạn 2014 - 2016", đồng thời xây dựng các chương trình khoa học trọng điểm trong khuôn khổ Hiệp định hợp tác toàn diện giữa hai nước, ưu tiên hợp tác xây dựng dự án "Tăng cường năng lực nghiên cứu - triển khai khoa học và công nghệ cho Viện Khoa học Quốc gia Lào giai đoạn 2014 - 2020".
Để góp phần củng cố mối quan hệ hợp tác hữu nghị đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn  diện  Việt Nam- Lào, Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam, thông qua các viện chuyên nghành đã và đang hợp tác với các cơ quan khoa học của Lào thực hiện một số đề tài, dự án nghiên cứu và đào tạo nguồn nhân lực trong một số lĩnh vực khoa học nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai Viên ngày càng hiệu quả, góp phần  thiết thực vun đắp quan hệ đặc biệt  giữa hai nước. (TTXVN tại Lào)

6/ Nhật ký quan hệ Kinh tế - Văn hóa Việt Nam - Lào

(Từ 01/12 đến 31/12/2013)

- Từ 3/12 - 6/12/2013. Đ/c Vũ Văn Chung, Cục Phó Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ KH&ĐT thăm và làm việc tại Lào

- Từ 6/12-8/12/2013, Đ/c Phạm Vũ Luận, Bộ trưởng Bộ GDĐT thăm và làm việc tại Lào

- Từ 7/12-13/12/2013, Đ/c Trương Thị Hiền, PGS-TS Hiệu trưởng Trường đào tạo cán bộ Tp Hồ Chí Minh thăm và làm việc tại Lào

- Từ ngày 10/12-11/12/2013, Đ/c Nguyễn Thế Phương, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT dự Hội nghị Bộ trưởng GMS tại Lào

- Từ 10/12-12/12/2013, Đ/c Bun Thenh, Giám đốc Viện Thông tn và Tạp chí Lào thăm và làm việc tại Việt Nam

- Từ 10/12-12/12/2013, Đ/c Nguyễn Thị Hoàng Vân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Ủy ban Hòa bình Việt Nam thăm và làm việc tại Lào.

- Từ 16/12-21/12/2013, Đ/c Võ Thị Dung, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Thành phố Hồ Chí Minh thăm và làm việc tại Lào

- Từ 16/12-17/12/2013, Đ/c Đinh La Thăng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải dự Hội nghị ASEAN về giao thông tại Lào

- Từ 16/12-19/12/2013, Đ/c Nguyễn Xuân Phúc, UV BCT, Phó Thủ tướng dự Hội nghị UBLCP VN - Lào lần thứ 36 tại Lào

- Từ 17/12-18/12/2013, Đ/c Nguyễn Thiện Nhân, UV BCT, Chủ tịch Mặt trận tổ quốc Việt Nam dự Hội nghị Mặt trận 2 nước Việt Nam – Lào – Campuchia tại Viêng Chăn. Lào.

- Từ 19/12-21/12/2013, Đ/c Châu Văn Minh, Viện trưởng Viện Hàn Lâm KH&CN Việt Nam thăm và làm việc tại Lào.

- Từ 23/12-25/12/2013, Đ/c Nguyễn Huy Tăng, Phó Ban đối ngoại TW thăm và làm việc tại Lào.
(Nguồn: DSQ VN tại Lào)