Tình hình thời sự nổi bật tại Lào (tháng 12/2013)

1. Kinh tế Lào duy trì tăng trưởng ở mức cao

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Lào ông Somdy Duangdy cho biết nền kinh tế Lào đạt mức tăng trưởng 8% trong năm tài chính 2012-2013 mặc dù bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực rất nhiều bất ổn. Tổng GDP hiện đạt mức 80.199 tỷ Kíp, GDP bình quân đầu người đạt 12,1 triệu Kíp (1.534 USD), mức thu nhập này đạt được theo kế hoạch đề ra. Tỷ lệ lạm phát 5,64%.

Nông nghiệp tăng 3,1% đóng góp 25,2% vào tổng GDP; công nghiệp tăng 7,4% chiếm 28% GDP; dịch vụ tăng 9,7% chiếm 38,9% GDP.

Xuất khẩu đạt 1,898 tỷ Kíp tăng 18.94% so với cùng kỳ tuy nhiên vẫn thấp hơn 7,84% so với kế hoạch đề ra; Nhập khẩu đạt 2,813 tỷ Kíp vượt kế hoạch 21,85%, và tăng 3,45% so với năm trước

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư cho biết Lào đã giữ được ổn định tỷ giá với giá đồng kíp trung bình mạnh hơn 1,81% so với USD, nhưng so với đồng Bath yếu hơn ở mức 0,46%. Đến hết tháng 9/2013, dự trữ ngoại hối ở mức có thể đảm bảo 5,42 tháng nhập khẩu.

Trong năm tài chính vừa qua, Chính phủ đã đầu tư 5.871 dự án với tổng vốn hơn 7.832 tỷ Kíp trong đó 2.950 tỷ Kíp đến từ nguồn vốn trong nước, 4.958 tỷ Kíp đến từ nguồn vốn nước ngoài.

Mặc dù, nguồn hỗ trợ phát triển chính thức thế giới suy giảm do khó khăn kinh tế, Lào vẫn nhận được tổng ODA cho năm 2012-2013 đạt 777,1 triệu USD cho 883 dự án, tăng 0,27% so với dự kiến.

Đầu tư nước ngoài và tư nhân đạt 3.048 tỷ Kíp với 52 dự án (chỉ các dự án được có tô nhượng) tăng 13,32% so với năm tài chính trước

Tính đến tháng 9/2013, tín dụng của tất cả các ngân hàng đạt 43.139 tỷ Kíp tăng từ 31.426 tỷ Kíp năm tài chính trước. Tín dụng cho lĩnh vực dịch vụ đạt 17,3%; xây dựng đạt 16,27%; công nghiệp đạt 10,24%; nông lâm nghiệp đạt 9.02%, thủ công đạt 4%. (Vientiane Times – 10/12/2013)

2. Chính phủ có kế hoạch nhập khẩu thêm lao động nước ngoài

Tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, Chính phủ đã đề nghị Quốc hội đây là thời điểm thích hợp để sửa đổi Luật lao động, bộ luật đã được sửa đổi vào đưa vào thực hiện từ năm 2006. Bà Baikham Khanttiya, Thứ trưởng Bộ Lao động, Phúc lợi Xã hội đã trình bày dự thảo Luật Lao động mới để quốc hội cho ý kiến. Theo Luật lao động sửa đổi mới này, Lào có kế hoạch nhập khẩu thêm lao động nước ngoài nhằm đáp ứng với nhu cầu lao động trong nước.

Dự thảo mới quy định các doanh nghiệp sẽ được phép thuê lao động nước ngoài với mức tối đa là 15% lao động nước ngoài trên tổng số lao động, các công việc đòi hỏi lao động trí óc và chuyên gia thì được phép thuê tối đa là 25% tổng lao động, tăng so với 20% hiện nay. Luật sửa đổi này với việc cho phép nhập khẩu thêm lao động nước ngoài được thực hiện khi Lào đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động cả lao động có kỹ năng và lao động phổ thông. Các chuyên gia kinh tế cho rằng Lào nên nhập khẩu lao động để đáp ứng nhu cầu của thị trường và duy trì mức tăng trưởng kinh tế cao. Dự thảo Luật mới cũng quy định các công việc người nước ngoài không được phép làm như kinh doanh các cửa hàng ăn uống nhỏ trên phố, làm tóc, cắt tóc, các salon làm đẹp, rửa xe ô tô. Đây là những công việc hiện nay chủ yếu do người nước ngoài thực hiện.

Bà Baikham cho biết 77 Điều của Luật lao động hiện nay đã được sửa đổi, các Điều mới cũng đã được thêm vào nâng tổng số các Điều của Luật mới lên 181 Điều với 17 phần và 29 chương. (Vientiane Times – 25/12/2013)

3. Lào trong tình trạng dư thừa công chức

Ông Vixay Phandanouvong, Vụ trưởng Vụ quản lý công chức, Bộ Nội vụ Lào cho biết Lào đã tuyển quá nhiều công chức dẫn đến tình trạng thanh toán lương và trợ cấp cho công chức đã đến mức cảnh báo, mức trợ cấp đã tương đương 40% GDP vượt mức thông thường của nhiều nước. Tại Lào hiện nay, tỷ lệ công chức nhà nước là 2,36 công chức trên 100 người dân – tại hầu hết các nước mức trung bình là dưới 2 công chức trên 100 người dân. Mức thanh toán tiền lương cho công chức nhà nước tại các nước khác chỉ vào khoảng 30% GDP.

Tình trạng gia tăng công chức trong thời gian vừa qua bắt nguồn từ việc thành lập 4 Bộ mới, cũng như các cơ quan cấp tỉnh và cấp huyện. Hơn nữa, nhiều cơ quan đã tuyển nhiều hơn so với yêu cầu khối lượng công việc, nhiều nơi vượt quá nguyên tắc cơ bản. Ví dụ, nhiều Vụ, Sở có đến 6 Vụ phó, vượt quá nguyên tắc tiêu chuẩn cơ bản là chỉ có 3 người. Rất nhiều công chức không nghỉ hưu khi đã 60 tuổi đối với nam giới và 55 tuổi đối với nữ làm cho số lượng công chức ngày càng tăng.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ ông Khampan Philavong cho biết các cán bộ không có khả năng làm việc một cách hiệu quả cũng dẫn đến việc tăng số lượng công chức, ông lấy ví dụ nhiều vụ trưởng không có các kỹ năng máy tính, ngoại ngữ tuyển thêm cán bộ cấp dưới để hỗ trợ mình.

Ông Vixay cho biết có nhiều cách để giảm số lượng công chức trong đó bao gồm việc không thành lập các cơ quan cấp dưới không cần thiết của các Bộ và các Sở cấp tỉnh. Ông đề nghị cần giảm số lượng công chức và tăng chất lượng của đội ngũ công chức hiện nay và chỉ tuyển cán bộ công chức có trình độ. Hiện Lào có 156.000 công chức, năm 2013 đã tuyển thêm 16.500 công chức mới. (Vientiane Times – 20/12/2013)

4. Nhà máy xi măng lớn nhất sắp đưa vào sản xuất

Nhà máy xi măngVangvieng số 3 liên doanh giữa Lào và Trung Quốc tại tỉnh Viêng Chăn sẽ được đưa vào sản xuất thương mại vào đầu năm tới sau 5 năm xây dựng. Nhà máy này có công suất 1 triệu tấn/năm, hiện nay nhà máy đang tiến hành chuẩn bị nguyên vật liệu và đào tạo công nhân và sẽ tiến hành sản xuất theo công suất thiết kế bắt đầu từ tháng 3/2014.

Ông Thongchan, Giám đốc Nhà máy xi măng Vangvieng số 1 cho biết nhu cầu xi măng tại Lào không ngừng tăng lên trong những năm vừa qua do bùng nổ xây dựng trong nước và đầu tư nước ngoài, Lào hiện cần khoảng 2-3 triệu tấn xi măng/năm. Nhà máy mới này đưa vào hoạt động sẽ giúp đáp ứng nhu cầu xi măng trong nước và hạn chế nhập khẩu. Nhà máy mới này được bắt đầu xây dựng từ năm 2008 với vốn đầu tư 132 triệu USD, trong đó doanh nghiệp Trung Quốc chiếm 60% cổ phần, 40% cổ phần còn lại thuộc về doanh nghiệp Lào. (Vientiane Times – 20/12/2013)

5. Đường bay Vinh – Viêng Chăn sẽ đưa vào hoạt động trong tháng tới

Tổng Công ty Hàng không Việt Nam cho biết, chính thức mở đường bay quốc tế Vinh (Nghệ An) – Viêng Chăn (Lào) bắt đầu vào tháng tới, với mục tiêu xúc tiến du lịch giữa Việt Nam và Lào và chuẩn bị cho Năm Du lịch Việt Nam 2015. Chuyến bay đầu tiên sẽ bắt đầu từ ngày 12/01/2014. Đường bay giữa Vinh – Viêng Chăn được khai thác với tần suất 4 chuyến/tuần vào các ngày thứ Hai, Tư, Sáu và chủ Nhật, bằng máy bay ATR - 72.

Các chuyến bay sẽ xuất phát từ TP. Vinh vào lúc 08:40 và từ Viêng Chăn lúc 10:40 (giờ địa phương). Thời gian bay từ Vinh đi Viêng Chăn và ngược lại sẽ hơn 1 tiếng/chuyến. Đây là đường bay quốc tế đầu tiên được VNA đưa vào khai thác trong năm 2014. (Sở VHDL Nghệ An)